Milcobel zit al een tijdje in crisis. Einde vorig jaar moest CEO Peter Koopman opstappen. Later werden de voorzitter en de ondervoorzitter weggestemd. Onder leiding van de nieuwe CEO Nils Van Dam komt het bedrijf nu met een herstelplan. In een recente Milcobel-Flash naar de leden toe noemt Milcobel zichzelf een zwaar zieke patiënt die uit intensive care komt en nu een lang herstel tegemoet gaat.
Wat voorafging
Tussen 2010 en 2015 heeft Milcobel sterk geïnvesteerd, zowel in Moorslede (consumentenkaas), Langemark (mozzarella) als Kallo (poedervalorisatie), met het oog op de afschaffing van de quota. Deze investeringen waren ingezet onder leiding van algemeen directeur Patrick Buggenhout en voorzitter Guido Veys. Die investeringen wogen op de melkprijs en Patrick Buggenhout moest de plaats ruimen voor CEO Eddy De Meûlenaere. Onder diens leiding werd in april 2013 een grondige herstructurering doorgevoerd. Eddy De Meûlenaere werd op 1 april 2018 opgevolgd door Peter Koopmans. Voor hem en zijn team was het doen renderen van de gedane investeringen de grote uitdaging. Er werd vooral gefocust op de verlaging van de transformatiekosten. Daarvoor was volume nodig en Milcobel zette de deur open voor honderden melkveehouders die elders werden afgestoten. Daarmee bewees de coöperatie Milcobel de Belgische melkveehouderij ongetwijfeld een dienst, maar de melkprijs kwam steeds meer onder druk te staan. De melkaanvoer steeg de laatste jaren van 1,2 miljard liter tot 1,7 miljard liter. Door de sterke stijging van de melkaanvoer – terwijl bij de meeste concurrenten de melkaanvoer eerder werd afgebouwd – moest steeds meer melk verwerkt worden tot bulkproducten. De melkprijs was inderdaad ondermaats, wat rond de jaarwisseling tot felle reacties heeft geleid. Peter Koopman werd de laan uitgestuurd en Eric De Cock werd in januari van dit jaar als tijdelijke CEO binnengehaald. Er werd een nieuw alomvattend plan uitgewerkt samen met een extern bureau. Dat plan beoogde een sterkere melkprijspositie en winstgevendheid op korte en langere termijn met het beschikbare productieapparaat. “Dat behelst ook een beter rendement van de gedane investeringen”, luidde het toen.
Maar de situatie verbeterde niet. In mei werd Nils van Dam als nieuwe CEO binnengehaald en in juni stemde de algemene vergadering voorzitter Dirk Ryckaert en ondervoorzitter Kris D’haemer weg. In september was er in Langemark een actie van de melkveehouders tegen hun eigen coöperatie. Ze klaagden erover dat Milcobel hen een melkprijs van 27 euro per 100 liter betaalde, waar die van de Waalse coöperatie LDA aan 30,5 euro zat en die van Friesland-Campina en Danone op 34 tot 37 euro. Nils van Dam zei dat hij een plan had om 50 miljoen te besparen tegen 2025.
Sinds het aantreden van Nils van Dam is er een voorlopige communicatiestop ingevoerd bij Milcobel en ook de leden-melkveehouders, eigenaars van de coöperatie, klaagden over het gebrek aan transparantie. Dat bevestigt ook melkveehouder Bart Vanderstraeten, die lid is van de Coöperatieraad van Milcobel. “Het protest tegen het eigen bedrijf is deels veroorzaakt door de manke communicatie met de leden”, zegt hij. “Een communicatiestop ligt natuurlijk moeilijk bij een coöperatie. Wij verwachten maar één ding, een goede melkprijs, maar wij hebben als leden-eigenaars het recht op de hoogte te zijn van de weg daar naartoe.” Uiteraard is dat meteen publiek geheim.
Recente ingrepen
In een Milcobel-Flash heeft Milcobel op 23 oktober dan gecommuniceerd naar de leden-leveraars over de nieuwe aanpak. “Die Flash kwam niet te vroeg maar is volgens mij bij de leden toch vrij goed onthaald”, zegt Bart Vanderstraeten.
De Flash vermeldt de recente diepgaande ingrepen, die reeds hebben plaats gevonden en vooral besparingen behelzen:
- de grondige ‘probleem-analyse’ die werd uitgevoerd door een externe gespecialiseerde consultant;
- de aanstelling van een nieuwe CEO met de nadrukkelijke opdracht om alles in het werk te stellen om de melkprijs te verbeteren en het bedrijf terug performant te maken;
- de omvangrijke verbeterplannen die op het spoor zijn gezet onder de naam ‘Compass’ en die volgend jaar een besparing van 20 miljoen euro opleveren en tegen 2025 50 miljoen. De herschikking van de organisatie en het management, inclusief de besparingen daarop;
- de verplichte interne extra besparingen op alle vaste kosten, inclusief personeelskosten;
- de sluiting van de structureel verlieslatende en verouderde Drinks-afdeling in Schoten;
- de uitrol van strategische plannen die vooral de winstgevendheid van Milcobel moeten doen verbeteren.
Daarbovenop zijn er de voorbije dagen ook beslissingen genomen die rechtstreeks raken aan de leverings- en lidmaatschapsvoorwaarden. Deze beslissingen zijn door de raad van bestuur en na toetsing bij de Coöperatieraad genomen met volgende doelstellingen:
- een betere afstemming van de melkaanvoer op de beschikbare verwerkingscapaciteit en het milderen van een verderzetting van een ongewenst hoge groei van de melkvolumes;
- een verhoging van het ledenkapitaal waarmee het eigen vermogen wordt versterkt zodat er een snellere schuldenafbouw kan gerealiseerd worden en waarmee er ook sneller melkprijsverbeterend potentieel gegenereerd wordt;
- een herschikking van het melkgeld en de premies in de richting van voorwaarden en condities die nodig zijn m.b.t. een meer markt- en klantgeoriënteerde melkproductie en -afzet.
Aanvoertoename beperken
“Een melkvolume-controle en melkaanvoer-synchronisatie kaderen in het strategisch plan dat van Milcobel een klant- en marktgeoriënteerde zuivelgroep zal maken. Dit is de enige optie om – in combinatie met ook de interne reorganisaties – te kunnen komen tot melkprijsverbetering”, zegt ons Eddy Leloup, Director Milk & Farms.
“In elk geval is het niet meer te verantwoorden dat de melkaanvoer zou aanhouden in dezelfde lijn als de voorbije 3 à 4 jaar. Aan een tempo van +4,8 procent op jaarbasis – het viervoudige van het Europees gemiddelde – is reeds in 2023 alle beschikbare capaciteit volledig benut en zal een onverbiddelijke stop op iedere vorm van verdere groei moeten ingesteld worden”, staat in de Milcobel-Flash te lezen. Milcobel wil de toename van de melkaanvoer beperken tot 2 procent op jaarbasis.
Hoe gaat men dit realiseren, rekening houdend met het feit dat leden-leveraars nog aan het uitbreiden zijn en dat zelfs zonder het uitbreiden van het aantal koeien de melkproductie stijgt?
Eddy Leloup benadrukt dat de deur op slot gaat voor nieuwe leden maar dat er geen groeibeperking is voor de leden. “We passen een indirecte vorm van melkvolume-controle toe: wie wil groeien kan blijven groeien maar er wordt een voorwaarde van onmiddellijke kapitaalinbreng aan verbonden, namelijk 7,5 euro/100 liter. Daarnaast worden ook de bestaande hoeveelheidspremies gehalveerd en worden premies meer gericht op duurzaamheid (op basis van de duurzaamheidsmonitor) en weidemelk. “We zullen alleszins de vinger aan de pols moeten houden om de maximumtoename van 2 procent te realiseren”, zegt Eddy Leloup.
Ledenkapitaal verhogen
Er zijn ook wat kostenverhogingen maar een belangrijke maatregel is de verhoging van het ledenkapitaal. “In vergelijking tot de andere zuivelcoöperaties – zowel in België als in het buitenland – is Milcobel met de huidige kapitaalsinbreng van 5 euro/100 liter de meest milde coöperatie”, lezen we in de Milcobel-Flash. Voor alle leden wordt het eindperspectief van de kapitaalinbreng opgetrokken van de huidige 5 euro/100 liter naar 7,5 euro/100 liter. Dit gebeurt over een periode van 7 jaar, hetzij 0,357 euro/100 liter. De bedoelde periode beslaat 2021 tot en met 2027. De volumes die gebruikt worden voor de berekening van deze verplichting blijven gebaseerd op het gemiddelde van ieders leveringen tijdens de voorbije 9 jaar. Voor de jaarlijkse groeiliters wordt, zoals gezegd, voorzien in een onmiddellijke versleuteling van 7,5 euro/100 liter. Op de jaarlijkse groeiliters moet dus voortaan onmiddellijk voldaan worden aan de volledige kapitaalinbreng van 7,5 euro/100 liter.
Wil men dan meer kapitaal van de boeren om hun melkprijs te verhogen? “In eerste instantie willen we daarmee ons eigen vermogen verhogen om een versnelde schuldaflossing te realiseren. Dat geeft de coöperatie dan weer meer potentieel om de melkprijs in stand te houden”, aldus Eddy Leloup.
Exclusief webinar op 30 oktober
De leden-leveraars komen over de toekomstplannen zeker meer te weten in de ledenkringvergaderingen van deze week en tijdens de webinar, uitsluitend voor leden, op 30 oktober om 13.30 u.
Klik hier voor de volledige Milcobel Flash 23 oktober 2020
Bron: Jef Verhaeren in opdracht van Melkveebedrijf.
