Mede als gevolg van stijgende voerkosten staan de marges op melkveebedrijven verder onder druk. Om een voldoende hoog arbeidsinkomen te realiseren is het noodzakelijk om hier aandacht voor te hebben. Naast het gegeven dat over de gehele linie de kosten zijn gestegen, stijgen ook de kosten voor aankoop van voer. Deze omvatten zo’n 20 tot 30% van de uitgaven op een melkveebedrijf. Door regionale problemen met droogte en daarmee een tegenvallende ruwvoerproductie zijn door aankoop de voerkosten in de afgelopen jaren gestegen. Anderzijds is er ook het streven naar een hogere productie per melkkoe – als strategie in een fosfaatrechtensysteem – wat dan resulteert in meer krachtvoer per 100 kilo melk. Daar komt nog eens bij dat hij door stijgende grondstofprijzen er steeds meer betaald moet worden voor krachtvoer. Dit heeft geresulteerd in het feit dat de voerkosten per kilo melk de afgelopen tien jaar zijn verdubbeld.
Het is daarom nu het moment om te streven naar een hoger voerwinst door meer en beter voer van eigen grond. Deze wens is niet nieuw, maar meer dan ooit belangrijk. Goed ruwvoer is de basis van een lage kostprijs van de melkproductie en zorgt ervoor dat de kritieke melkprijs, die volgens verschillende accountancy op gemiddeld zo‘n 37 cent per liter melk ligt, weer verlaagt kan worden. Iets wat een absolute noodzaak is.
Voerkosten besparen. Hoe dan?
Een belangrijke eerste stap is om kritisch te kijken naar het bouwplan. Is het bijvoorbeeld altijd wel interessant om deel te nemen aan derogatie? Op kleibedrijven is dit geen discussiepunt, maar op zandbedrijven waar het jaar na jaar door droogte de grasopbrengsten tegenvallen, kan het wel een reden zijn om meer maïs te gaan telen. Scenariostudies maar ook praktijkvoorbeelden hebben uitgewezen dat op een melkveebedrijf met 100 melkkoeien het saldo met 10.000 euro verbeterd wanneer voor meer maïs in het bouwplan wordt gekozen. Daarnaast kan door de juiste teeltmaatregelen, zoals bijvoorbeeld een tijdige beregening een hogere opbrengst gerealiseerd worden.
SEED2FEED voor optimalisatie van rantsoen en gewas
Optimaal gebruik van eigen landbouwgrond voor de teelt van veevoer is een belangrijke schakel voor het behalen van economisch succes. Om hieraan het hoofd te kunnen bieden heeft KWS nu SEED2FEED ontwikkeld, een allesomvattend concept dat rekening houdt met de hele kringloop op een melkveebedrijf: van gewas- naar rassenkeuze, van oogstmethode naar optimalisatie van het gebruik ervan in het voedingsprogramma. Als specialist in veredeling en productie van zaden is het primaire doel van KWS om veehouders te voorzien van goed presterende en hoogproductieve rassen die goed zijn aangepast aan de lokale omstandigheden.
Met het digitale Farmdesk-managementprogramma als onderdeel van SEED2FEED kunnen veehouders zelf de optimale vruchtwisseling plannen, de voerkosten en de dagelijkse melkopbrengst van het vee transparant volgen. Daarnaast kunnen de rantsoenen op een praktische manier beheerd worden. Tevens wordt de meest geschikte samenstelling van het voer voor het vee over een langere periode berekend. Het SEED2FEED-concept wordt ondersteund door de regionale SEED2FEED-adviseurs van KWS en is een zeer mooi en praktisch werkend concept wat de melkveehouder zelf kan gebruiken bij de optimalisatie van zijn bedrijf. ‘’Meer geld overhouden van elke liter geproduceerde melk, dat is het doel van het SEED2FEED’’.
Melkveehouder Huub Heemskerk: ‘’Driehoekje met voeradviseur’’
Op het bedrijf van de familie Heemskerk te Beilen (NL) werken ze ook met het SEED-2FEED-concept. Huub Heemskerk: ‘’Dankzij een koppeling met de zuivel komen ook de afgeleverde liters melk in het Farmdesk programma en zo is een betrouwbaar voersaldo uit te rekenen. Je hebt meteen actuele cijfers over de verhouding tussen de melkproductie en de voeropname. Daardoor kun je ook snel bijsturen.” Hij legt uit dat het rantsoen van het melkveebedrijf ‘real time’ op euro’s gezet wordt en alternatieve rantsoenen of aanpassingen vrij gemakkelijk financieel door te rekenen zijn. “Daarbij komt ook het eigen ruwvoer in het programma,” voegt Huub toe. “Om eigen ruwvoer te produceren, moet je ook kosten maken. Voor een eerlijk vergelijk moet je dat ook meenemen in de berekening.” Hij geeft aan dat naast het SEED2FEED-concept ook de relatie met de voeradviseur gekoesterd wordt. “We zoeken juist naar een nauwere samenwerking, waarbij de voeradviseur inzicht heeft in wat het rantsoen in de koe doet. Er wordt een driehoek gevormd tussen de veehouder, de voeradviseur en SEED2FEED.” De voeradviseur stelt het rantsoen samen, maar als veehouder kijk je er wel naar hoe het rantsoen beter kan en vooral ook hoe je scherp in kostprijs kunt voeren.” Die extra check vindt Huub aan te bevelen. “De krachtvoerkosten vormen een groot deel van de kosten op het melkveebedrijf, daar wil je als melkveehouder wel grip op houden. Je kunt niet zomaar spreekwoordelijk je portemonnee meegeven aan de voeradviseur. Hij of zij handelt ook met een bepaalde boodschap. Dus je moet wel voor je eigen zaken zorgen. Weet wat je voert en wat het oplevert.” Hij noemt als voorbeeld het voeren van een minder rijke eiwitbrok en het aanvullen van het rantsoen met een eiwitrijke grondstof. Of het vervangen van een gedeelte silomaïs of aangekocht maïsmeel door Maïskolvensilage (MKS). Wat gebeurt er wanneer er voederbieten toegevoegd worden in het bouwplan en het rantsoen?
Maximaal voer van eigen grond
Omdat de krachtvoerkosten een groot deel van de voerkosten op het melkveebedrijf zijn, is het belangrijk om daar als melkveehouder grip op te houden en zelf aan het stuur van het bedrijf te zitten. Door zelf positief kritisch en met behulp van Farmdesk beter geïnformeerd te zijn, wordt er snel scherper gevoerd en verbetert daarmee de marge! Hierbij ligt de sleutel voor het verlagen van de voerkosten in de keuze voor bepaalde gewassen en de optimalisatie van de teelt. Door de focus op de teelt te leggen, het opbrengst- en kwaliteitspotentieel van eigen grond te optimaliseren en het rantsoen nog beter te benutten, wordt de voerefficiëntie op uw melkveebedrijf verbeterd met als ultieme uitdaging de totale voerkosten richting 10 cent per liter melk te laten dalen. Dit uiteraard wel met behoud van productie en diergezondheid! De teeltmodule in Farmdesk biedt hierbij de gewenste hulp en maakt de koppeling tussen het rantsoen en de gewassen. Het onderdeel geeft duidelijkheid over de kosten, de opbrengsten en de voorraden en onderzoekt welk bouwplan de voerkosten verder optimaliseren.
De eigen percelen zijn niet alleen een plaats voor productie van ruwe celstof. Uit alle peilingen blijkt dat veehouders maïs als onderdeel van het bouwplan op melkveebedrijven op waarde weten te schatten door aan te geven dat korrelopbrengst voor productie van zetmeel de belangrijkste reden is om maïs te telen. Door de juiste keuze voor tijdig rijpe maïsrassen wordt er zeer efficiënt zetmeel eigen grond geproduceerd en daardoor de aankoop van energie houdende voedermiddelen vermindert.
MKS als krachtvoervervanger
Om ‘krachtvoer’ op eigen grond te telen is de oogst van maïs als MKS, op bedrijven met voldoende ruwvoerproductie, de oplossing. MKS is een zeer smakelijk product. Door alleen de kolf met schutblad te oogsten, wordt energierijk voer gerealiseerd. De zetmeelwaarde van een gemiddelde MKS-kuil ligt met 600-650 gram ruim 200-250 gram per kilo drogestof hoger dan een gemiddelde silomaïskuil. Door de maïs volledig of gedeeltelijk als krachtvoer in de vorm van MKS aan te bieden, ontstaat er automatisch meer ruimte in de pens voor het duur gewonnen, eiwitrijke gras. Op die manier wordt het eiwit uit gras optimaal benut.
Hoewel lastig in geld uit te drukken, geeft maïsstro na oogst van maïs als MKS de organische stofbalans een enorme boost door een aanvoer van meer dan 1.000 kg Effectieve Organische Stof (EOS) per hectare en heeft het een niet te onderschatten positieve invloed op de bodemvruchtbaarheid.
Snelle Lente Rogge beperkt eiwitaankoop
Snelle Lente Rogge is een product afkomstig uit de hybride-rogge-veredeling van KWS en werd speciaal ontwikkeld als voedergewas tussen twee teelten maïs. Het combineert de eigenschappen van een vanggewas met die van een eiwitproducent. Met Snelle Lente Rogge is de milieubelasting lager en is een veebedrijf voor zijn noodzakelijke eiwitvoorziening minder afhankelijk van externe eiwitbronnen. Snelle Lente Rogge is in staat om zich in het vroege voorjaar zeer snel te ontwikkelen door, in vergelijking met de traditionele snij- of bladrogge, meer uitstoeling en een snellere lengtegroei. Bij de oogst in april kunnen wel drogestofopbrengsten tussen 4.000 en 5.000 kg per hectare worden behaald.
Afhankelijk van de hoogte van bijbemesting met stikstof, ligt het ruw eiwitpercentage van het verse product bij de oogst tussen 15 en 18%. Dat is vergelijkbaar met de hoge kwaliteit van gras. Dit resulteert in een eiwitopbrengst tussen 640 en 950 kg eiwit per hectare en bij een marktprijs van 0,60 euro/kg eiwit en een bruto financiële opbrengst die kan oplopen tot 570 euro per hectare. Snelle Lente Rogge is zeer smakelijk en wordt na conservering zeer goed opgenomen door melkvee. Het is daarmee een zeer welkome aanvulling in het rantsoen!
Feedbeet voor ‘dikkere’ melk
Eigen geteelde voederbieten in de vorm van Feedbeet maken het rantsoen voor een groot deel compleet. Feedbeet heeft in vergelijking met de ouderwetse voederbiet een hoger drogestofpercentage van 22 tot 25% en daarmee hogere opbrengsten van wel meer dan 20 ton drogestof per hectare. Het voeren van Feedbeet geeft door de hoge smakelijkheid geen verdringing van andere voedermiddelen in het rantsoen. Door Feedbeet te telen en toe te voegen aan het rantsoen krijgt het energieniveau een boost. Door de hoge energiewaarde wordt ‘dikkere’ melk met hogere eiwit- en vetgehaltes geproduceerd. Door het gemengd voeren van een combinatie van deze eigen geteelde voedermiddelen kan er met 2 tot 5 eurocent per liter melk serieus bespaard worden op de voerkosten.
Neem nu zelf het initiatief door op voerkosten te besparen!
Optimalisatie van het rantsoen, de gewaskeuze en de teelt zijn daarom de belangrijkste onderdelen van het SEED2FEED-concept, daarbij ondersteund door ervaren SEED2FEED-adviseurs. Wilt u ook op uw voerkosten besparen? Vraag vrijblijvend om meer informatie aan deze deskundigen. Hun contactgegevens zijn te vinden op www.kwsbenelux.com.
