De Vlaamse regering heeft het besluit goedgekeurd dat het flankerend beleid voor de zogenaamde oranje bedrijven en de maatwerkgebieden regelt. Zo’n 700 landbouwbedrijven zouden naar schatting in aanmerking komen voor deze regeling, waarbij de bedrijven een veeteelttak stopzetten of omschakelen naar akkerbouw in ruil voor een vergoeding. Vanaf 1 november 2024 hebben ze 75 dagen de tijd om zich in te schrijven op de regeling.
Akkoord Programmatische Aanpak Stikstof (PAS)
Vorig jaar werd een akkoord gesloten over de programmatische aanpak stikstof (PAS) in Vlaanderen. De overeenkomst heeft invloed op veel landbouwbedrijven en daarom is er voor hen een flankerend beleid afgesproken. De concrete uitwerking van het flankerend beleid gebeurt telkens met besluiten van de Vlaamse Regering.
Na het advies van de Raad van State in te winnen werd nu definitief het besluit goedgekeurd dat het flankerend beleid verder uitwerkt voor onder meer de oranje bedrijven, dat zijn landbouwbedrijven die een impactscore hebben tussen de vijf procent en 50 procent. Ook werd een besluit goedgekeurd voor landbouwbedrijven in de maatwerkgebieden of in de zone van twee kilometer rond deze gebieden. De vijf maatwerkgebieden zijn het Turnhouts Vennengebied, de Kalmthoutse heide, de Maten, de Mechelse Heide en de Voerstreek.
Stopzettingsregeling
Het flankerend beleid voor de twee soorten landbouwbedrijven houdt een stopzettingsregeling in. Bedrijven zullen een vergoeding kunnen aanvragen als ze hun veeteelttak stopzetten of als ze een reconversie naar akkerbouw doen. Het kan bijvoorbeeld gaan om een vergoeding voor winstderving of voor verlies van dieren of materiaal, of de sloop van bedrijfsgebouwen. Ook een tegemoetkoming voor bedrijfsadvies is voorzien. Bedrijven kunnen ook hun onroerende goederen (gronden en gebouwen) vrijwillig te koop aanbieden aan de grondenbank.
Volgens VLM komen er ongeveer 700 bedrijven in aanmerking, zo’n 400 oranje bedrijven en 300 bedrijven in de maatwerkgebieden. Het flankerend beleid wordt gefinancierd vanuit de PAS-provisie die de Vlaamse regering voorzien heeft voor de financiering van het stikstofbeleid. Voor het flankerend beleid in de maatwerkgebieden worden middelen voorzien in functie van het aantal dossiers. Voor de oranje bedrijven is een budget van 60 miljoen euro voorzien in het stikstofakkoord.
Nadat een oranje bedrijf ingetekend heeft op de stoppersregeling kunnen ze maximum nog drie jaar de activiteiten voortzetten. Bedrijven die echter al na één jaar stoppen, zullen wel een top-up van 20 procent bovenop hun vergoeding krijgen, bedrijven die na twee jaar stoppen krijgen een top-up van 10 procent bovenop hun vergoeding. Bedrijven die na drie jaar stoppen krijgen geen top-up meer. Bij de berekening van de vergoeding wordt rekening gehouden met de gebruikelijke waardebepaling van het bedrijf.
Niet de eerste stopperzettingsregeling die is goedgekeurd
Het is niet de eerste stopperzettingsregeling die wordt goedgekeurd. Zo is de versnelde stopzettingsregeling voor varkenshouder reeds goedgekeurd en uitgerold vorig jaar. Naast de twee stopzettingsregelingen die goedgekeurd zijn, omvat PAS ook nog een flankerend beleid voor de rode bedrijven. Dit zijn de bedrijven die meer dan 50 procent bijdragen aan de kritische depositiewaarden van een habitat. In 2025 worden de piekbelasters aangeduid. De concrete details moeten nog via een uitvoeringsbesluit vastgelegd worden. “De rode bedrijven kunnen uiteraard ook al instappen in het flankerend beleid die nu in werking zal treden”, duidt VLM nog.
75 dagen de tijd voor inschrijven regeling
Landbouwbedrijven die in aanmerking komen en die een veeteelttak willen stopzetten of willen omschakelen naar akkerbouw, kunnen vanaf 1 november de vergoeding aanvragen via het vergoedingenloket van de Vlaamse Landmaatschappij. Oranje bedrijven hebben hiervoor tijd tot 15 januari 2025. De Vlaamse minister, bevoegd voor de omgeving en de natuur, kan de termijn eventueel ook nog verlengen. Voor het indienen van een aanvraag van een bedrijf dat gelegen is in en in de nabijheid van een maatwerkgebied is geen uiterlijke datum bepaald. Die bedrijven kunnen ook na 15 januari 2025 nog een aanvraag indienen.
VLM laat weten momenteel ook nog aan het werken te zijn aan een infobrochure voor landbouwbedrijven en consulenten. Dit wordt in oktober ter beschikking gesteld op de website van VLM.
Bron: VILT
