Voortaan kunnen rundveehouders bij ILVO de biestmelk van hun pasgekalfde koeien laten centrifugeren om de aanwezige MAP-bacteriën te verwijderen zonder dat de voor het kalf essentiële voedingsstoffen verdwijnen. De nieuwe dienstverlening volgt op een grondige studie rond paratuberculose.
Bij herkauwers veroorzaakt de bacterie Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis (kortweg MAP) de besmettelijke en ongeneeslijke darminfectie paratuberculose. Kalveren tot ongeveer één jaar oud krijgen MAP in hun systeem via omgevingsfactoren maar ook via besmette (biest)melk. ILVO heeft via een IWT-project met DGZ een methode ontwikkeld om de biestmelk te decontamineren, terwijl alle voor het kalf belangrijke componenten er in blijven. De MAP-bacteriën blijken via zorgvuldige centrifugatie verwijderbaar uit de biest.
Biestmelk is levensnoodzakelijk voor het kalf, als bron van bioactieve eiwitten, waaronder immunoglobuline G (IgG). Doordat de placenta van een koe ondoordringbaar is voor IgG’s, heeft een kalf bij geboorte weinig tot geen IgG’s in zijn bloed. Het kalf is in staat om tot 24 uur na de geboorte maternale IgG’s, die aanwezig zijn in de biestmelk, op te nemen via de dunne darm. Zo bevat het bloedserum van het kalf meer dan 10 mg IgG per ml 48 uur na zijn geboorte. Dat beschermt tegen ziekteverwekkers.
Centrifugatie is de methode die de ILVO-onderzoekers voorstellen voor biestmelkbehandeling in de Food Pilot. MAP-cellen sedimenteren sneller dan de IgG’s en andere eiwitten en zullen bijgevolg sneller uit de biestmelk verdwijnen als je die centrifugeert. In de melkverwerking kennen ze centrifugatie als basistechniek van ontromers en klaarders. In het MAP/biestmelkonderzoek is bepaald welke tijd-snelheid combinatie in staat is om MAP te doen verdwijnen uit de biestmelk met behoud van IgG’s en wat de invloed is van verdunnen en/of ontromen op de MAP- en eiwitaanwezigheid.
Daarnaast weet ILVO hoe je de restfractie via verhitting inactiveert en veilig terug toevoegt, om geklaarde, volwaardige en MAP-gezuiverde biestmelk te krijgen. Alles zit dus in een procesprotocol.
Biestmelk van klinische runderen bevat ongeveer 250 MAP cellen/ml. Biestmelk van subklinische runderen ongeveer 25 MAP cellen/ml. Centrifugeren van biestmelk volgens de ILVO-methode resulteert in meer dan 95% reductie van de MAP cellen. Doordat er twee centrifugatiestappen na elkaar komen is de reductie nog groter is en voldoende is om de MAP cellen uit biestmelk van klinische koeien te verwijderen. Ook voor biestmelk van subklinische koeien is een verwijdering van meer dan 98% van de MAP-cellen zeker voldoende.
Daarnaast is bewezen dat ook andere hinderlijke bacteriën mee worden verminderd gedurende de behandeling: een tienvoudige reductie in aanwezige Salmonella’s en E. coli’s en een aanzienlijke reductie van Mycoplasma bovis.
Wat betreft diergezondheid, groei, ontwikkeling en IgG gehalte in bloed zijn er geen grote verschillen op te merken tussen de dieren die onbehandelde biestmelk kregen en de dieren die behandelde biestmelk kregen.
De Food Pilot biedt deze behandeling vanaf heden aan in samenwerking met DGZ en MCC Vlaanderen De kostprijs voor de behandeling van biestmelk op ILVO is €5,5 per liter (excl. BTW) bij persoonlijke aflevering bij het ILVO en €7 per liter (excl. BTW) bij transport door MCC Vlaanderen en Dierengezondheid Vlaanderen (DGZ). Hoeveelheid: Minimum 30 liter colostrum, maximum 50 liter.
Veehouders kunnen de bevroren biestmelk afleveren aan de Food Pilot na telefonische afspraak. Dat kan ook aan de loketten van DGZ en MCC Vlaanderen, die de biestmelk transporteren naar de Food Pilot (de dag zelf of erna). De biestmelk wordt binnen de 15 werkdagen behandeld en opnieuw ingevroren in steriele flessen van 1L. Vervolgens wordt de veehouder telefonisch verwittigd dat de biestmelk afgehaald kan worden bij de Food Pilot of aan het loket.
Geïnteresseerde veehouders kunnen recipiënten verkrijgen aan het ILVO, waar de te behandelen biestmelk in opgeslagen wordt. Na de behandeling zullen er verse recipiënten meegegeven worden om de volgende biestmelk in te bewaren.
Bron: ILVO – 9 oktober 2017