RENURE-meststoffen worden gezien als een goed middel om de nutriëntenkringloop te sluiten, waardoor de afhankelijkheid van chemische meststoffen wordt verminderd en daarmee de milieu-impact van meststoffen wordt beperkt. Maar hoe worden Renure-meststoffen eigenlijk gemaakt? Welke technieken worden daarbij gebruikt? En wanneer voldoet het eindproduct aan de voorwaarden?
De EU beschrijft drie technieken die kunnen worden ingezet voor het maken van Renure: strippen of scrubben, omgekeerde osmose en toevoegen van magnesiumzout.
Strippen of scrubben
Bij strippen wordt stikstof in de vorm van ammoniak (gasvormig) uit mest of digestaat verwijderd en vervolgens wordt het met behulp van een zuur omgezet in ammoniumzout. Deze laatste stap noemen we scrubben. Afhankelijk van het gebruikte zuur krijg je bijvoorbeeld ammoniumnitraat of ammoniumsulfaat. De scrubtechniek kennen we ook van luchtwassers, waarbij spuiwater als meststof wordt gewonnen. Deze techniek wordt vaak gebruikt in combinatie met biogasproductie. Er zijn zowel vaste als mobiele installaties voor strippen en scrubben.
Omgekeerde osmose
Voor omgekeerde osmose is een hele schone dunne fractie het inkomend product. Dit wordt door een waterdoorlatend membraan geperst. Zout en grote moleculen worden tegengehouden. Zo ontstaan twee producten: mineralenconcentraat en schoon water.
Toevoegen magnesiumzout
Struviet is magnesium-ammonium-fosfaat. Dit is primair een fosfaatmeststof. Het bevat vijf keer zoveel fosfaat als stikstof. Het is dus geen stikstofrijke meststof. Wat dat betreft is struviet een beetje een vreemde eend in de Renure-bijt. Struviet ontstaat door een magnesiumzout zoals magnesiumchloride of magnesiumoxide toe te voegen aan mest. Hierdoor ontstaat een soort neerslag dat fosfaat precipitaat wordt genoemd. Het is lastig om deze neerslag uit dierlijke mest te halen. Dit gebeurt dan tot nu toe ook nog niet, maar er wordt wel onderzoek naar gedaan.
Drie technieken voor het maken van Renure
Vooralsnog is het jammer dat de Europese Commissie het aantal technieken beperkt tot drie. In feite zou het moeten gaan om het eindproduct, niet om de manier waarop het gemaakt is. Het zou dan ook mooi zijn als de lijst meer flexibel wordt en dat technieken bij bewezen succes kunnen worden toegevoegd.
Inès Verleden van Inagro verwacht dat in Vlaanderen, waar de grootste winst kan worden gemaakt bij de mestverwerkers, de techniek van strippen en scrubben momenteel het beste past. Renure-wetgeving kan de toepassing echter ook op landbouwbedrijfsschaal gepaster maken. “Nederland zet in principe nu al op beide in. Nederland heeft al heel wat pocketvergisters met stripper/scrubbers. In Vlaanderen is membraanfiltratie met omgekeerde osmose iets minder populair.”
Voldoen de eindproducten aan de voorwaarden van Renure?
De ammoniumzouten uit strippen/scrubben en het mineralenconcentraat uit omgekeerde osmose voldoen aan de meeste voorwaarden. Alleen het feit dat niet uitgesloten kan worden dat de producten ziekteverwekkers bevatten, kan een sta in de weg zijn. Een extra ontsmettingsproces zou dan nodig zijn. Van struviet is nog veelal onbekend of het aan de criteria voldoet. Hier is eerst meer onderzoek en onderbouwing voor nodig.
Als een Renure-bemestingsproduct extra gevoelig is voor ammoniakemissie, moet het emissiearm worden opgeslagen en aangewend. Negatieve effecten rond Natura 2000-gebieden en waterwingebieden moeten worden voorkomen. Het komt er kortgezegd dus op neer dat voor opslag en aanwenden van Renure-producten dezelfde regels gelden als voor drijfmest.
Een extra eis van de EU, die niets met de dagelijkse praktijk te maken heeft, is dat inzet van Renure niet mag leiden tot verhoging van de dieraantallen en mestproductie van een land.
Tekst: Gerben Hofman
Dit artikel stond in vakblad Melkveebedrijf. Wil je het hele artikel lezen? Of de mooiste artikelen en reportages thuis op de mat?
Met een abonnement op vakblad Melkveebedrijf ontvang je elf keer per jaar het laatste nieuws. Iedere editie heeft een nieuw, toepasselijk thema wat aansluit op de huidige praktijk. De uitgebreide bedrijfsreportages geven daarnaast een goed beeld van de sector. In deze reportages maak je kennis met ervaringen, toekomstvisies, vakmanschap en management van mede-melkveehouders.
Shop hiernaast direct een jaarabonnement of ga naar melkveebedrijf.be/abonneren voor alle mogelijkheden.
Melkveebedrijf.nl is een uitgave van Prosu.