Waar ABS zich duidelijk in de eerste plaats richt tot de politici, pakt de Landelijke Beweging, waarvan naast Boerenbond ook Landelijke Gilde, KVLV, Groene Kring, KLJ en LRV deel uitmaken, het breder aan: via de website kleurlandelijk.be presenteert de beweging haar memorandum in vier clusters (land- & tuinbouw, omgeving, platteland, mens & samenleving) en 31 inspiratiefiches.
De thema’s zijn voor een groot deel gelijklopend met diegene die het ABS aansnijdt, de eisen liggen in dezelfde lijn. Per thema geeft de beweging haar visie op het onderwerp en maakt haar eisen duidelijk op de drie niveaus: Vlaams, federaal en Europees.
Europa mag niet besparen op Landbouw
De Landelijke Beweging heeft hoge verwachtingen van het GLB dat na 2020 uitgerold zal moeten worden en in grote mate de leefbaarheid van de huidige landbouw mee zal bepalen. Om de agrarische ondernemer te versterken, stelt het memorandum mede zijn hoop in producentenorganisaties en brancheorganisaties. Overheidssteun voor deze initiatieven, is dan niet meer dan normaal. Europees mag er al zeker niet beknibbeld worden op het landbouwbudget. Ook het ketenoverleg speelt een belangrijke rol. De Landelijke Beweging wijst erop dat het vertrouwen tussen de verschillende schakels alleen maar kan groeien wanneer alle schakels een even grote transparantie aan de dag leggen. Interprofessionele akkoorden zijn daarvoor nodig.
Loonkosten verlagen
Daarnaast wijst de beweging erop dat landbouw met zijn gevarieerde jobs, een antwoord kan bieden aan de mensen met migratie-achtergrond, die in onze regio op zoek zijn naar werk. Daarvoor is een verdere daling van de loonkosten, zeker voor laaggeschoolde arbeidskrachten, wenselijk. Opmerkelijk is dat de beweging de rol van de sociale inspectiediensten bij controles van startende ondernemers, eerder als begeleidend ziet in plaats van als sanctionerend (behalve bij zware inbreuken).
Europa als kwaliteitslabel
Internationaal heeft de Belgische overheid een rol te spelen om nieuwe markten op te sporen en te openen, en het internationale pad te effenen voor onze lokale producten. Van Europa vraagt de beweging dat ze het label ‘Europa’ uitbouwt en als kwaliteitslabel wereldwijd uitdraagt. Inzetten op eerlijke handel in plaats van op louter vrije internationale handel, is een bijkomende eis.
Voorrang aan jongeren
Om de toegang tot grond ook voor startende landbouwers mogelijk te maken, wil de Landelijke Beweging de ‘pensioenboeren’ hun recht op steun vanuit het GLB, ontzeggen. Wetgevende en fiscale initiatieven moeten de landeigenaars stimuleren om aan jonge boeren te verpachten. Daarnaast moeten er instrumenten ontwikkeld worden die de ruimtebalans van 750.000 ha uit het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen helpen realiseren. Zonevreemde activiteiten in agrarisch gebied moeten via een effectief handhavingsbeleid opgevolgd worden.
Natuur in agrarisch gebied
Alle verbredingsinitiatieven die de consument dichter bij de landbouwer brengen, zijn het ondersteunen waard. Nieuwe initiatieven zijn sowieso nodig, met de nodige begeleiding en met oog voor bedrijfszekerheid. In de clusters ‘platteland’ en ‘mens & samenleving’ formuleert de beweging een veelheid aan eisen en maatregelen om de bedrijfszekerheid maar ook de beleving op het platteland, voor jong en oud, te garanderen.
De Landelijke Beweging wil een statuut ‘natuur in agrarisch gebied’ in het leven roepen waardoor land- en tuinbouwers het heft in eigen handen kunnen nemen zonder dat de rechtszekerheid en de hoofdfunctie van het agrarisch gebied in het gedrang komt. Agrarisch gebied mag niet gebruikt worden voor boscompensatie.
Water en waterkwaliteit
Het memorandum besteedt uitgebreid aandacht aan water en waterkwaliteit. Om te natte en te droge periodes het hoofd te bieden, moet de overheid inzetten op de aanleg van bufferbekkens die in natte periodes het water kunnen bufferen zodat het in droge periodes door de landbouw kan gebruikt worden. Wanneer landbouwgronden dienstdoen als buffer bij overstromingen, dan moeten landbouwers daarvoor vergoed worden.
Europees moet effluent uit mestverwerking erkend worden als kunstmeststof, zodat land- en tuinbouwers op die manier kunnen bijdragen aan de circulaire economie.
Bron: Hilde De Wachter in de reeks ‘Hoe duurzaam moet het landbouwbeleid worden na 26 mei 2019?’. Die kwam tot stand met steun van de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling.