In navolging van eerdere vermoedens over grootschalige I&R-fraude heeft de Nederlandse overheid begin februari 2018 ruim 2.000 bedrijven geblokkeerd vanwege onregelmatigheden in de I&R-registratie. De sector reageert verbolgen.
De Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA) leek een grootschalige I&R-fraude op het spoor toen in januari 2018 bij een steekproef op 93 bedrijven bleek dat bij 45 van hen de identificatie- en registratiegegevens niet bleken te matchen met de situatie in de stal. Bij ongeveer 2.000 bedrijven bleek het aantal tweelingen meer dan 10 procent te zijn en bij nog eens 5.700 bedrijven lag het percentage meerlingen tussen de 5 en 10 procent. Onder normale omstandigheden is het aantal meerlingen op een bedrijf 3 à 5 procent. Deze afwijking in het aantal meerlingen leek te duiden op het ontwijken van het fosfaatreductieplan. Door het kalf van een vaars als meerlingkalf bij een koe onder te brengen, bleef de vaars als jongvee te boek staan, ook al was het inmiddels een melkkoe.
Nader onderzoek
Naar aanleiding van de steekproef vorderde de NVWA onder meer gegevens van CRV om zogenaamde cross-checks uit te voeren. Dieren die wel in de MPR geregistreerd stonden, maar niet als melkkoe in het I&R-systeem, konden mogelijkerwijs in verband gebracht worden met tweelingfraude. Op basis van deze cross-checks werden er op 2.100 bedrijven melkgevende dieren aangetroffen die nog als jongvee geregistreerd stonden in het I&R-systeem. Deze bedrijven zijn op 8 februari 2018 door de NVWA per direct geblokkeerd en mochten geen vee meer aan- of afvoeren.
Deze actie van de NVWA werd verbolgen ontvangen door de melkveehouderij. Hen werd het predikaat ‘fraudeur’ opgeplakt, terwijl dat niet zo hoefde te zijn. Zo werden ook bedrijven geblokkeerd die vaarzen geïmporteerd hadden. Bij import is namelijk niet verplicht om de kalfdatum te melden. Ook verworpen vaarzen die aangemolken werden en vaarzen met een doodgeboorte, welke niet goed in het I&R-systeem waren verwerkt, werden plots als mogelijke ‘sjoemelvaarzen’ gezien.
Omvang meerlingfraude onbekend
De NVWA legt de bewijslast nu bij de veehouder. Wie gedeblokkeerd wil worden moet daar zelf bewijs voor leveren. Die gang van zaken frustreert de sector mateloos. De Nederlandse Melkveehoudersvakbond hekelt het gebrek aan praktijkkennis binnen de NVWA, omdat veel van de geblokkeerde bedrijven geen fraude gepleegd hebben, maar slachtoffer zijn van onvolkomenheden en niet op elkaar afgestemde automatiseringssystemen. De NMV houdt NVWA verantwoordelijk dat de veehouderij in diskrediet gebracht wordt. Minister Carola Schouten is echter stellig. “Europese verordening rondom I&R verplicht mij in te grijpen. Het is nu van belang om het I&R-systeem op te schonen en alle onvolkomenheden eruit te halen.”
Een week na de grootscheepse blokkade waren 150 bedrijven weer vrijgegeven vanwege het aanleveren van bewijs. Pas als alle onvolkomenheden zijn aangepast zal blijken hoe groot de meerlingfraude zal zijn, maar het is zonder twijfel minder dan de 2.000 bedrijven die bij het schrijven van deze lijnen nog geblokkeerd zijn.
Bron: Rob van Ginneken in Melkveebedrijf editie maart 2018