Op melkveebedrijven waar met een robot gemolken wordt, blijkt de voederkost per 100 liter melk gemiddeld ruim 2,5 euro hoger te liggen dan op andere melkveebedrijven. Koeien naar de melkrobot lokken met versgemalen voederbieten in plaats van met aangekocht krachtvoer blijkt praktisch mogelijk, en in veel gevallen rendabel. Dat is het resultaat van experimenten in de operationele groep LOKROB.
Gezamenlijke ontwikkeling met Europese steun
De Operationele Groep, een kortlopend lokaal consortium dat met steun van Europese middelen concrete oplossingen ontwikkelt voor een praktische uitdaging, verenigde ILVO als onderzoeksinstelling, twee melkveehouders die het idee aanbrachten, twee mechanische constructiebedrijven en een melkmachinefabrikant, en twee landbouwadviesbureaus. De technische uitdaging was om een extensie aan de melkrobot te bouwen die lokaal geteelde voederbieten bij de koe in de robot kon brengen.
Technisch en financieel getest
Het lokken van de koe met geluiden van kalveren werd eerder ook uitgetest op twee melkveebedrijven, maar dat was geen succes. Eind 2022 was de voederbiet-maalinstallatie in zijn definitieve versie operationeel op het melkveebedrijf van de participerende veehouders.
De voederbieten worden automatisch aangevoerd en zo vers mogelijk versneden. De dosering gebeurt via een koppeling met de software van de melkrobot. De bieten worden ofwel verstrekt als één vaste hoeveelheid per robotbezoek ofwel als een ingestelde hoeveelheid per dag, verspreid over het verwachte aantal robotbezoeken.
Om verstoppingen in het systeem te detecteren is een sensor ingebouwd, die de veehouder laat weten dat hij even moet gaan kijken. De installatie is ook uitgerust met een camera om de opname en de achtergelaten voederresten te monitoren.
Meer melk?
Op basis van enkele maanden voltijds biet-voederen in twee proeven, zijn er richtinggevende bevindingen: Het aantal melkbeurten – bij vrij koeverkeer – verhoogt wanneer er voederbieten worden verstrekt in de melkrobot. De totale melkproductie blijft evenwel, volgens de eerste metingen, op ongeveer hetzelfde peil. De verwachting was dat die wel wat zou stijgen.
Ten tweede: Er zit weinig evolutie in het aantal koeien dat nu moet aangespoord worden om naar de robot te gaan. Eerder onderzoek toonde eerder een verlaging van de aantallen ophaalkoeien, als de robot verse bieten verstrekt.
Ten derde: de tijd om de installatie op te volgen is voor de boer iets langer.
Economisch te verantwoorden investering?
Er is een kostenbaten analyse gemaakt: Qua uitgaven heeft men de aanschaf van de installatie – 32.000€ – in rekening gebracht, op een afschrijfperiode van 10 jaar, aan een intrest van 4% en vermeerderd met een onderhoudskost van 2,5%. Daaraan is de kost toegevoegd van de arbeid nodig voor het vullen van de voorraadbak met bieten en het reinigen van de installatie.
Qua opbrengst is enkel het positief voedersaldo gerekend: de goedkope, zelf geteelde bieten vervangen een bepaalde hoeveelheid duurder krachtvoer.
Met de prijzen geldend in mei 2023, blijkt de investering niet rendabel voor één robot, maar het wordt wel interessant voor 2 of meer robots. Wanneer er een lichte stijging in de melkproductie zou optreden, dan zouden alle schaalgroottes een positief rendement opleveren.
Jaarrond voederen
Voor de kwestie, dat voederbieten niet jaarrond beschikbaar zijn, is door de operationele groep al nagedacht over een verbreding naar andere producten: Naast voederbieten in frigo’s bewaren wordt gekeken naar andere (veld)vruchten zoals aardappelen, appelen, peren, andere harde vruchten of naar droge bietenpulp (in korrelvorm dus).
Bron: ILVO Vlaanderen
